Eerder schreef ik over dat veel autistische mensen zich identificeren buiten het man/vrouw spectrum of non-cishet zijn en dat het zodoende belangrijk is hier erkenning aan te geven.
Vandaag wil ik een relatief nieuw begrip bespreken: ‘autigender’.Urban Dictionairy: ‘een gender die alleen begrepen kan worden door autisten’ (https://www.urbandictionary.com/define.php?term=autigender)
Op Twitter bestaat er zelfs #autigender:
https://twitter.com/hashtag/autigender
Laten we beginnen met het begrip ‘gender’ en dat dit iets anders is dan sekse. Zie de gender unicorn bij de plaatjes, nummer 4. Sommige mensen denken dat er alleen ‘man’ en ‘vrouw’ bestaan en dat dit biologisch ook zo is. Laat ik dat gelijk even debunken; ook de biologie onderscheid meer genders, zo zijn er variaties op de XY/XX chromosomen, intersekse mensen en ook hersenscans e.d. laten zien dat de ervaring van gender niet overeen hoeft te komen met sekse. Daarnaast zijn er meerdere culturen en meerdere momenten in de geschiedenis geweest waarin meer dan twee genders erkent zijn (zie bv https://www.pbs.org/independentlens/content/two-spirits_map-html/) en het bijgevoegde, nummer 3. Dat maakt gender een sociaal construct. Het hangt trouwens sterk samen met kolonialisme; in landen waar meer dan twee genders bestonden is dit met geweld de kop in gedrukt voor westerse, al dan niet christelijke overheersing:
https://indigenousintersectionalantiracist.blogspot.com/2017/07/genderneutraal-is-dekoloniaal.html
Autigender betekend dat de genderidentiteit samenhangt met autistisch zijn. Het is onderdeel van ‘neurogender’: wanneer je gender samenhangt met neurodivergentie, mentale aandoening of neurologische conditie.
Autigender, of autismegender, is een neurogender die alleen begrepen kan worden in de context van autistisch zijn of wanneer dit autistisch zijn van grote invloed is op hoe iemand gender ervaart. Autigender is dus niet autisme als gender, maar een gender die dusdanig beïnvloed is door autisme, dat de ervaring van gender niet losgekoppeld kan worden van autistisch zijn, aldus LGBTA Wiki:
https://lgbta.wikia.org/wiki/Autigender
Candidly Austistic schrijft: autigender is niet dat je expliciet zegt dat je gender autisme is, het gaat niet om stellen dat je een jongen, meisje, enby, autisme whatever bent, het gaat over je relatie met gender.
https://candidlyautistic.tumblr.com/post/163767993845/what-exactly-is-autigender-ive-seen-it-used-a
Tot mijn grote vreugde is er een klein beetje in het Nederlands over geschreven. Op 13 augustus 2020 heeft iemand op stichtingboekenwerk er iets over geschreven. Wat mij raakt is de beschrijving dat sociale normen lastig te internaliseren zijn. Deze persoon schrijft: ‘Gender is een sociale norm die een deel uitmaakt van het zelfbeeld. Autisme kan en, met enige regelmaat, zal een effect hebben op de ervaring van gender. Zoals ik heb gedemonstreerd in de vorige paragraaf heeft mijn autisme wel degelijk een effect op mijn persoonlijke ervaring van gender. Ik kan niets met zekerheid zeggen over mijn gender omdat mijn autisme me daarin beperkt. Daarom begin ik me langzaam comfortabel te voelen bij het idee dat ik waarschijnlijk autigender ben.’
https://www.stichtingboekenwerk.nl/autisme?blogID=77
Ook op een Nederlandstalig transgenderforum is er gesproken over het begrip ‘autigender’:
https://t-nederland.nl/forum/viewtopic.php?t=6426
Wat mij resteert om te benoemen is dat ik niet weet of ik het zo allemaal duidelijk heb weergegeven, omdat dit begrip nieuw is voor mij. Ik ben er nu enkele weken mee bekend. Wel raakt het een snaar; ik herken me hier enorm in. Mijn eigen gender blijft vaag. Ik heb het nooit helemaal begrepen en mij nooit comfortabel gevoeld bij het opgeplakte label na geboorte: meisje. Ik ben nu zo’n persoon die instanties verzoekt ‘mevrouw’ weg te halen in de aanhef. Ik weet het nog niet 100% zeker, maar ik weet wel dat ik geen vrouw ben (en geen man trouwens). Ook heb ik, weliswaar in beperkte mate, last van dysforie.
Conclusie: autigender is een begrip wat verwijst naar het fenomeen waarbij autistische mensen hun gender kunnen beleven, met een focus op dat de ervaring van gender samenhangt met autistisch zijn. Autisme en gender zijn beide onderdeel van de identiteit en dit kan dus samenhangen. Het concept doet niet onverwacht haar intrede, gezien eerder uit enquêtes en studies bleek dat veel autistische mensen niet als man of vrouw identificeren (zie bronnen in mijn eerdere artikel op deze blog ‘Genderbias bij autisme en heteronormativiteit.’).
Tenslotte nog even een radicale noot: zowel de veronderstelde binaire genderoppositie alsmede de neurotypische norm zijn gewelddadige reducties van de complexe sociale werkelijkheid. Ik ben heel blij dat die afgebroken worden, want teveel van ons passen er niet in. Eenvoudiger gezegd: de hokjes man/vrouw en ‘normaal’ passen niet, we barsten er uit. En met ‘we’ bedoel ik zowel autistische mensen als niet-cisgender mensen, waar dus ook nog een enorme overlap in blijkt te zitten. The future is non-binary en fuck the cistem!